Fosil Yakıtların Çevresel Etkileri

Photo of author

By Çağatay Turgut

Fosil Yakıtların Çevresel Etkileri

Fosil Yakıtların Çevresel Etkileri

Sürdürdüğümüz yaşam biçimiyle uygarlığımız, iki atom üzerine inşa edilmiş durumda; hidrojen ve karbon. Fosil yakıt tüketimi , bu iki atomun içerisinde yer aldıkları bileşiklerden koparıp oksitlemekten ibaret.

Fosil yakıtları sanayide, ısınmada, ulaşımda ve elektrik imalatında kullanıyoruz. Bu yüzden de günümüzün en mühim meselesiyle , küresel ısınmayla karşı karşıyayız.

Fosil yakıtların tüketiminde kömür için yakma, petrol ya da doğal gaz için kaliteli üretim teknolojilerinin başka bir deyişle çevre dostu uygulamaların seçilmemiş olması, bu yakıtları mühim birer kirleticiye dönüştürüyor.

Fosil yakıt kullanımıyla ortaya çıkan parçacık yayılımı, atmosfere giren ışınları geri yansıtarak soğutma; sera gazı yayılımıysa, yeryüzünden yansıyan ışınları yutarak ısınma tesiri yaratıyor.

Araştırmalara göre katı parçacıkların soğutma tesiri , karbondioksit dışındaki sera gazlarının ısıtma tesirini tahmini olarak dengeliyor. Bu yüzden de ” net ısınma tesiri “nin belirleyicisi sadece karbon dioksit.

Verilere göre , global olarak , enerji kaynaklı olarak 22.5 milyar ton karbondioksit atmosfere salınmış. Bu salımda, petrol %44, kömür %35 ve doğal gaz %21 oranında pay tutmuş.

Sera Etkisi ,Sera Gazları

Dünya, üzerine düşen güneş ışınlarından çok , dünyadan yansıyan güneş ışınlarıyla ısınır. Yansıyan bu ışınlar enbaşta karbondioksit, metan ve su buharı olmak üzere atmosferde bulunan gazlar aracılığıyla tutulur, bu da ısınmayı olanağı sağlar .

Işınların bu gazlar aracılığıyla tutulmasına “sera tesiri “, ışınları tutan gazlara da “sera gazları” denir.

Normalde karbon döngüsünün bir parçası olan sera tesiri , dünyayı canlı hayatına uygun bir yer haline getiriyor. Halbuki son zamanlarda , bu etki korkmaya başladığımız bir tehlike haline geldi. Zira atmosferdeki sera gazlarının ölçüsü artarsa ısınma da artar.

Havanın başlıca iki bileşeni olan oksijen ve azot, güneşin gözle görünür dalga boylu ışınlarını yansıtır. Morötesi ışınların da bir kısmını soğurur. Dünya yüzeyine ulaşabilen güneş ışınları, yeryüzü aracılığıyla soğurularak ısıya dönüştürülür.

Bu ısı , yeryüzündeki atomları uyararak kızılötesi ışıma yapmalarına sebep olur . Kızılötesi ışınların bir bölümü atmosferdeki karbondioksit, metan ve su buharınca soğurulurlar. Bu yüzden, atmosferden dışarı çıkamazlar.

Son Zamanlarda, enbaşta fosil yakıtların artan tüketimi olmak üzere, tarım ve ormansızlaşma atmosferdeki karbon dioksit miktarının aşırı artmasına, bu da küresel ısınmaya kapı aralıyor .
Sera tesiri dünya yüzeyinin aşağı yukarı ısısını değiştireceği için, uzunca vadede iklim değişiklikleri, buzulların erimesi, mevsimlerin kayması ve tarım alanlarının verimsizleşmesi benzeri hayati sıkıntılara sebep olacak .

Ne Yapacağız?

Dünyayı yaşanır tutmak istiyorsak, atmosfere çok daha az karbondioksit salmak zorundayız.

Bunun için, öncelikle fosil yakıt teknolojilerinin karbondioksit yayılımlarını azaltacak biçimde değiştirilmesi gerekmektedir .

Ancak bu bir sürü kolay değil . Teknik zorluklar, maliyetler ve en önemlisi tüm ülkelerin bu konudaki politik yaklaşımları aşılması gerekli olan mühim sıkıntılar olarak yaşanıyor .

Karbondioksit salımının birey olarak azaltılması için bir takım kullanışlı teklifler de sunuluyor. Bunların en başında ormanlara sahip çıkmak ve tüm tüketim alışkanlıklarımızı değiştirmek geliyor.

Bireysel olarak, atmosfere salınan karbondioksit miktarına olan katkımızı artık hesaplayabiliyoruz: “Karbon ayak izi” bunu yapmamıza yarayan bir hesaplama yöntemi .

Siz de kendi tüketiminizi hesaplayabilirsiniz.

[box type=”info” align=”aligncenter” ]Okumanızı tavsiye ettiğimiz diğer yazılarımız:
[highlight]Petrol ve Doğalgaz Nedir, Nasıl Oluşur?
Fosil Yakıt Nedir?
Fosil Yakıtlar Nasıl Oluşur?
Petrol ve Doğal Gaz nasıl bulunur?
Petrol ve Doğal Gaz Nasıl İşlenir?
Türkiye’nin Hidrokarbonları
Fosil yakıtların tüketimi ve geleceği[/highlight][/box]

“Fosil Yakıtların Çevresel Etkileri” üzerine 79 yorum

  1. Çağatay Turgut Fosil Yakıtların Çevresel Etkileri Merhaba siteniz inanki dikkatimi çekti, sosyal medyada paylaştım

    Yanıtla

Yorum yapın

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.